Sema ve kıraat metodu anlamları bakımından, sözlükte sırasıyla “okuma” ve “dinleme” demektir. Sema ve kıraat kelimeleri terimsel manası, hadislerin titiz bir şekilde toplanarak doğru aktarılmasını sağlamak için başlatılan çalışmalar esnasında ravinin bir hadisi okuması ve hadis aliminin onu dinlemesi demektir.
İçindekiler
İcazet Ne Demektir?
İcazet kelimesinin sözlük anlamları su akıtmak, helal kılmak, onay vermek, izin vermek ve geçerli kılmak demektir. İcazet kelimesi, cevz kökünden türemiştir. İbn Faris’e göre “su akıtmak” anlamından hareket ile “bir alimin ilmini talebesine aktarması” anlamında terim haline gelmiştir. İlk kez kullanıldığı hadis alanında ise anlamı, hadis rivayetine sözlü ya da yazılı izin vermek, rivayet hakkını devretmek demektir. Hatib el – Bağdadi’ye göre ise icazet verenin, bir hadis ya da haberi rivayet etmeyi öğrenci için helal kılması demektir.
Vicade Ne Demektir?
Vicade kelimesi, ravinin kendisinden hadis sema ettiği hocaya ait olup ondan şahsen duymadığı hadislerin yer aldığı metinlere ulaşması demektir. Vicadenin ilk örneği, sahabe devrine kadar gitmektedir. Abdullah b. Ömer, Hz. Ömer’den duymadığı ancak onun kılıcının kabzasında bulduğu zekât ile alakalı bir metni, vicade metodu ile rivayet etmiştir. Aynı metni daha sonra ise İmam Malik de vicade yolu ile aktarmıştır.
Sema Ne Demektir?
Sema kelimesinin anlamı, hadisin onu bizzat aktaran ve adına şeyh denilen kişiden duyulması demektir. Şeyh, aktardığı hadisleri ya ezberden okur ya da yazılı bir metinden aktarır. Hadis öğrencisi, bu hadisi hocasından dinler, burada önemli olan öğrencinin hadisi bizzat hocasının ağzından duymuş olmasıdır. Sema metodu ile şeyh ile öğrenci yüz yüze gelir ve hadisler direkt olarak öğrenciye aktarılır. Öğrenci bizzat kendisi, şeyhten işitir.
Arz / Kıraat Ne Demektir?
Arz ya da kıraat kelimeleri, öğrenci ya ezber yolu ile ya da şeyhe ait rivayetleri içeren bir metinden hadisler okur. Bu sayede de şeyhin hadislerini kendisine sunmuş olur. Şeyh de bunları dinler ve bir yanlış tespit etmesi halinde bu yanlışı düzeltir. Okuma işlemi tamamlanınca rivayet de biter.
Hadisleri Hocadan Doğrudan Öğrenmeye Ne Denir?
Bir hadisi hocadan usulüne uygun olarak öğrenme metoduna tahammül denir. Hadisi ezberden ya da bir kitaptan usulüne uygun olarak rivayet etmeye ise eda denir.
Hadis Almanın En Güvenilir Yöntemi Nedir?
Hadislerin en doğru şekilde size ulaşması için sema ve kıraat metotları kullanılması önemlidir. Hadislerin doğru şekilde ulaşması ve yazıya geçirilen hadis rivayet malzemesinin doğru okunup anlaşılmasının en güvenilir yolu sema ve kıraattir.
Hadislerin Hocalardan İşitilerek Alınmasına Ne Denir?
Hadislerin hocadan işitilerek bizzat alınmasına sema ve kıraat metotları denir. Terimsel olarak hadislerin titizlikle toplanıp doğru bir şekilde aktarılmasını sağlamak için başlatılan çalışmalar esnasında bir ravinin bir hadisi okuması ve hadis aliminin onu dinlemesi anlamına gelir.