Sinestezi Nedir, Türleri Nelerdir?

Sinestezinin tanımı birleşik duyu olarak yapılmaktadır. Yunanca kökenli olan sinestezi sözcüğü kişilerde bir duyunun uyarılması sonucu başka bir duyuyu tetikler. Birden çok kanalda uyarılmalar meydana geldiğinde sürekli devam eden istemsiz benzetme durumları oluşur. Bu durum tıbbi dilde sinestezi olarak adlandırılır. Algı sisteminin çok fazla devreye girmesiyle sinestezi sahibi olan kişi nesnelere kendi yorumunu katar.

Sinesteziye dair ilk çalışmalar 1960 yılında John Locke tarafından yapılmıştır. Günümüzde sinestezi çoğu insan tarafından hastalık şeklinde düşünülse de bazıları tarafından algıda yükseklik ve gizemli duyu şeklinde görülmektedir. Geçmiş zamanlardan günümüze kadar birçok başarılı müzisyen, şair, yazar ve ressamın sinestezik deneyim yaşadığı bilinmektedir.

Sinestezi Nedir konusuna kısaca değindik. Şimdi detaylara geçelim.

Hinduizm nedir, ibadet nasıl yapılır? Detaylarına da bakabilirsiniz.

Sinestezi Hastalığı

Sinestezi rahatsızlığı duyunun farklı biçimlerde algılanmasıdır. Nörolojik hastalıklar arasında yer alan sinestezinin net sebebi henüz anlaşılamamıştır. Beyine giden ses zihinde görsellik kazanırken görsel bir materyal ise işitsel olarak algılanır. Hasta mekanizmasının çalışma mantığında renkleri duymak, sesleri koklamak ve biçimlerin tadılması bulunur.

En yaygın olarak görülen şekli harflerin renk olarak deneyimlenmesidir. Her harf zihinde farklı bir renge kodlanmış durumdadır. Çocukluğun erken dönemlerinde farkına varılması rahatsızlığın normalleştirilmesini sağlar. Geç dönemde fark edildiğinde çoğu yetişkin o zamana kadar herkesin kendisi gibi algıladığını sanır. Diğer insanlarla aynı deneyimlerden geçilmediği fark edildiğinde şaşkınlık meydana gelebilir.

Sinestezi Türleri Nelerdir?

Sinestezinin çeşitleri 2 grupta incelenir:

• Nedeni Çözülemeyen Sinestezi: Beyin bölümlerinin hasar görmesi, beyin travması, kimyasal nedenler sonucunda meydana gelebilir. Hasta kişilerde duyularla beraber algılarda da karışıklık vardır. 3 sayısı mutlu, A harfi sinirli olarak zihinde algılanabilir.
• Sonradan Kazanılan Sinestezi: Farklı hastalıkların tetiklediği bir durumdur. Epilepsi hastalarında %4 oranda sinestezi ortaya çıkabilir. İki rahatsızlığın ortak noktası beyinde üretilen aşırı elektriktir. Tedavi edilmeden kendiliğinen geçebilir.

Sinestezi İle İlgili Video Anlatımı

Sinestezi nedir konusuyla ilgili izleyebileceğiniz bilgilendirici bir video.

Sinestezi Semptomları

Sinestezinin belirtileri erken çocukluk dönemlerinde ortaya çıkabilir. Yapılan araştırmalarda soyut kavramlarla ilgili olanlarda sinestezinin çocukken ortaya çıkabileceği sonucuna varılmıştır. Sinestezi türlerinde kişilerin algıları farklılık göstermektedir. Hastalığı deneyimleyen çoğu kişi için belirtiler çok doğal ve olması gereken şeklinde nitelenir.

Sinestezi Tedavisi

Sinestezinin iyileştirilmesi için net bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Gerçekleştirilen tedavi çalışmalarında Intel Instructable tarafından duyuların birbirine karışmasını engelleyen bir maske üretilmiştir. Maske, renk algoritması kullanılarak tasarlanmıştır. Maske kullanıldığında vericiler sayesinde duyular hastaya iletilir. Hasta koklama eylemi gerçekleştirdiğinde sistemin algoritması sayesinde normalde olması gerektiği gibi koku alabilir.

Nohut nasıl ıslatılır? Merak ediyorsanız yazımızdan ulaşabilirsiniz.

Sinestezi Özellikleri Nelerdir?

Sinestezi özelliklerinin neler olduğu algılama veya zeka durumuyla ilgili olabilir. Sinesteziye sahip olanlarda beyinsel veya ruhsal yönden bir rahatsızlık bulunmamaktadır. Sinestezinin özellikleri şunlardır:

• Zayıf yön duygularına sahip olma,
• Konsantre olmada bozukluk,
• Sürekli aynı şekilde oluşan algılar,
• Kişi isteğinin dışında otomatik olarak algı oluşması,
• Yaşanan algıların hafızadan kolay silinmemesi,
• Algıların sabit şekilde oluşması,
• Migrene sahip olma,
• 3 boyutlu nesneleri hafızalarında çok iyi tutma,
• Zeka sevileri yüksek olmasına karşın basit hesaplamalarda sorun yaşama,
• Olayları önceden yaşadığına dair yaşanmışlık hissinin deneyimlenmesi,
• Çoğu nesneyi ve durumu bütün olarak algılama yeteneği.

Sinestezi bulunan kişilerde algı sistemi tek yönlü olarak çalışır. Sesleri renk olarak algılarken, renkler zihinde sese dönüşemez. Harf ve renk sinestezisine sahip olan bir kimse için harfleri renkler oluşturur. Ses ve renk eş duyumuna sahip olanlar için ise ses değiştiği anda zihinde oluşan renk algısı da değişir.

Sinestezi Hastalarındaki Ortak Özellikler Nelerdir?

Sinestezi hastalarında görülen ortak özellikler şu şekilde sıralanabilir:

• Uzamsal ve matematiksel zekada zayıflık görülmesi,
• Beyindeki sol yarım küreden kaynaklandığının düşünülmesi,
• Beyin görüntüleme tekniklerinde hipokampüs ve limbik korteksin olması gerekenden aktif görünmesi,
• Sanatsal faaliyetlerde başarı sağlama.

Sinestezi henüz çözülemeyen hastalıklar arasında yer almakla beraber bazıları tarafından yetenek olarak da nitelendirilmektedir. Bunun sebebi ünlü ve yenetekli sanatçıların sinestezi sahibi olması ve ortaya unutulmaz eserler ortaya çıkarmalarıdır.

Dünyaca ünlü ressam Kandinsky ses ve renkler arasındaki uyumu tablolarına yansıtarak duyusal birleşimi eserleriyle ifade etmiştir. Ünlü Rus piyanist Alexander Scriabin ise zihninde çaldığı notaları renklerle bağdaştırmıştır. Sinestezinin yazar, ressam ve sanatçıların üretimine olumlu anlamda katkı sağladığı görülmektedir.

Sinestezi Kimlerde Görülür?

Sinestezi görülen kişiler için aile geçmişi önemli bir faktördür. Sinestezinin kalıtsal olduğu düşünülmektedir. 20.000 kişiden birinde rahatsızlığın görülme olasılığı bulunur. Yapılan araştırmalara göre erkeklere oranla kadınlarda sinestezi daha sık görülür. X kromozomuyla taşınan genetik bir hastalık olduğu düşünülmektedir. Rahatsızlığın babadan oğula geçtiği çok nadir görülmüştür. Genel olarak sol elini baskın olarak kullanan ve her iki elini de kullanabilenlerde görülme oranı daha sıktır.

Akrilik nedir? Nerelerde kullanılır? Bilgilerini de inceleyebilirsiniz.

Sinestezi Nedir Konusuyla Alakalı Sıkça Sorulan Sorular

Sinestezi Nedir konusuyla ilgili yorumlarınızı ve sorularınızı bekliyoruz.