Küresel Hastalık Yükü çalışmasına göre dünyada her yıl daha fazla insan ateş, sıcaklık ve ısı nedeniyle yaralanıyor. 9 milyon insandan 120 bin kadarının öldüğü tahmin ediliyor ve yapılan çalışmalarda bir seferde vücudunun %20’sinden fazla yananların ölüme daha yakın oldukları netlik kazanıyor.
Küresel Hastalık Yükü çalışmasında fiziksel olarak bir yangın veya ateş gibi tehditler özellikle doğal olmayan nedenlerden dolayı olabiliyor ve küresel ısınma gibi gibi sebepler bu çalışmaya dahil edilmemiş haliyle bu rakam ortaya çıkarılmış.
Washington Üniversitesi’nde Sağlık Ölçümleri ve Değerlendirme Enstitüsü Araştırmacıları ve diğer ortaklar tarafından yapılan araştırmaya göre çoğu ateşle yaralanama vakasında vücudun %20’sinden daha az bir bölümü yanıyor ve 9 milyon insanın çoğu kalıcı bir izle bile olsa yaşamlarını sürdürebiliyorlar. Çaydanlıktan dökülen kaynar su, sobadan çıkan bir tahta parçası veya başka sebepler dolayısı ile ateşe bağlı olan yaralanmaların özellikle bazı ülkelerde daha fazla olduğu, Türkiye’de bu rakamların ortalama düzeyde olduğu belirtiliyor.
Ülkelere göre yaralanma oranları 2017.
Ateşten dolayı olan yaralanmalar en çok gelişmeye devam eden ve gelişmemiş ülkeleri etkiliyor ve en çok gençler arasında yaygın durumda. Özellikle gençler arasında ateşten yaralanma sebepleri arasında çok farklı nedenler bulunurken ateşten dolayı ortaya çıkan veya herhangi bir ısı nedeniyle ölen kişiler en çok Hindistan, Çin, Rusya, ABD, Nijerya, Pakistan, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Etiyopya yaşayan kişiler.
Sıcak maddeler bazen daha büyük tehdit
Ateşe göre sıcak maddelerin örneğin kızgın bir demirin insan vücuduna yapışmasının daha da büyük bir tehdit ve daha büyük kalıcı hasarlar ve ölüme sebep olabileceği belirtiliyor. Araştırmalarda ateşin insan vücudu için özellikle boğulmaya varan sebepler ve iç organların çökmesine sebep olabildiği, özellikle saç kısmında yaşanan yanmaların tüm vücudu daha fazla etkileyebildiği gibi abdomen (tüm karın bölgesi veya abdomen üst, alt bölgesi) gibi bölgelerin yanmasının da ölümcül olabileceği ifade ediliyor.
Yine uzmanlara göre giderek gelişen dünyada insanların ateş, ısı ve diğer sıcak maddeler ile yakınlığı artıyor.
Eğitimsiz insanlar daha büyük tehdit altında
Şaka amaçlı olarak gençler arasında ateş püskürtme, çakmakla oynama, veya herhangi bir ateş üzerinden atlamaya çalışma gibi eğilimler vücut yanıklarının büyük kısmını oluşturabiliyor. Bunun dışında özellikle eğitimsiz insan sayısının fazla olduğu ülkelerde yanık oranlarının daha yüksek olabildiği, bebek ve çocukların gelir durumu düşük olan ailelerde daha fazla bu tür tehditlere maruz kalabildikleri biliniyor.
Gelir durumu düşük olan bir ailenin bebek için en baştan tehdit yaratan bir etken olan soba yakıyor olmasının gelir durumu yüksek olan doğalgaz kullanan bir aileye göre bebeğinin daha da risk altında olduğu belirtiliyor. Türkiye gelir durumu düşük/orta arası olan ülkeler arasında yer alsa da doğalgaz kullanım oranları Afganistan gibi birçok ülkeye göre giderek daha hızlı gelişiyor.