Canlıların ortak özellikleri şu şekilde sıralanabilir:

  • Hücresel yapı
  • Organizasyon
  • Beslenme
  • Solunum
  • Büyüme ve gelişme
  • Boşaltım
  • Hareket
  • Üreme
  • Metabolik faaliyetler
  • Uyarılma ve tepki verme

Üstteki özellikler farklı şekillerde olsa bile her canlıda mutlaka görülmektedir. Canlı özellikleri iyi anlaşıldığı vakit canlılar arasındaki farklılıkları ortaya koymak çok daha kolay bir vaziyet alacaktır. Canlıların Ortak Özellikleri Nelerdir konusuna kısaca değindik. Şimdi detaylara geçelim.

Hücre Çeşitleri Nelerdir?

Canlıların Ortak Özellikleri Nelerdir?

Hücre türleri temelde iki sınıfta incelenir ve bu sınıflar şöyledir:

  • Prokaryot hücrele
  • Ökaryot hücreler

İki hücre tipi arasındaki temel farklılıklardan biri zarlı organellerdir. Prokaryot hücrelerde zarlı organeller bulunmazken ökaryot hücreler bu organelleri içerir. Bakteri ve algler prokaryot hücreli canlılar arasında bulunmaktadır. Bu canlılar dışındaki her canlı (hayvan, bitki ve mantarlar) ise ökaryot hücreli canlı olarak kabul edilir. Ökaryot hücreler de kendi arasında farklılaşmaktadır. Bitki hücresi ve hayvan hücresi arasında önemli farklılıklar bulunur.

Kuark nedir? Bilgilerini de inceleyebilirsiniz.

Bitki Ve Hayvan Hücresi Arasındaki Farklar Nedir?

Bitki ve hayvan hücreleri arasındaki farklar şu şekildedir:

  • Bitki hücresinde hücre çeperi vardır, hayvan hücresinde yoktur.
  • Bitkiler plastit içerir, hayvanlar da ise plastit bulunmaz.
  • Bitkilerde kofullar çoktur ve büyüktür, hayvanlar da ise tam tersidir.
  • Bitki hücreleri lizozom ve sentrozom bulundurmazken hayvan hücreleri bunlara sahiptir.

Canlı Organizasyonu Nasıldır?

Canlılık organizasyonu tüm doğada basitten karmaşığa doğru ilerler. Kuarklar atomları, atomlar molekülleri ve moleküller organelleri oluşturur. Bu organeller hücre için faaliyetleri üstlenirler. Hücreler bir araya gelerek dokuları ve dokular organları oluştururlar. Organlar bir sistem içerisindeki görevleri paylaşırlar. Bu sistemler de bir araya gelerek organizmayı oluşturur. Hayvanlar ve bitkilerin her biri birer organizmadır.

Canlılar Nasıl Beslenir?

Canlıların beslenme biçimi iki sınıfa ayrılır ve bu sınıflar şu şekildedir:

  • Ototrof beslenenler ihtiyaç duydukları organik besinleri kendileri üretirler. Organik besinleri güneş ışığı yada kimyasal enerji kullanarak tedarik ederler. Bu canlılar sadece inorganik besinleri dışarıdan tedarik ederler.
  • Heterotrof beslenenler ise organik besinleri dışarıdan tedarik etmek durumundadır.

Canlılar Nasıl Solunum Yapar?

Canlıların solunum yöntemleri iki grup altında incelenebilir:

  • Oksijensiz solunum yapanlar oksijen kullanmadan enerji parçalayabilen canlılardır. Bazı bakterilerin bu solunum tipini benimsediği bilinmektedir.
  • Oksijenli solunum yapan canlılar hücre içi faaliyetlerinde oksijen molekülü kullanarak enerji dönüştürürler. Verimli bir solunum yöntemi olarak bilinmektedir.

Canlılar Nasıl Sınıflandırılır?

Canlıların sınıflandırılması özelden genele doğru yapılmaktadır. Bu bağlamda düşünüldüğü vakit canlı grupları özelden genele doğru şu şekilde sıralanır: tür, cins, aile, takım, sınıf, şube ve alem. Bu gruplar arasında özelden genele gittikçe şunlar gerçekleşir:

  • Çeşitlilik artar.
  • Birey sayısı artar.
  • Ortak özellik ve gen sayısı azalır.
  • Akrabalık azalır.

Canlıların nitelikli bir biçimde sınıflandırılması canlılığın kökeni hakkında nitelikli bilgiler edinmeyi kolaylaştırır. Canlılar için yararlı ve zararlı olan pek çok şey bu sınıflandırma sistemi sayesinde tespit edilmektedir.

Hayvanlar Nasıl Sınıflandırılır?

Hayvanlar alemi iki ayrı sınıfta değerlendirilir:

  • Omurgasız hayvanlar: Hayvanların %95’i oluşturdukları bilinmektedir. Çoğunda iç iskelet yoktur ancak pek çoğu dış iskelete sahiptir. Bu canlılar kendi aralarında süngerler, sölenterler, solucanlar, yumuşakçalar, eklembacaklılar ve derisi dikenliler olarak ayrılırlar.
  • Omurgalı hayvanlar: Hepsinde bir iç iskelet bulunmaktadır. Kan dolaşımları kapalıdır. Eşeyli ürerler. Böbrekler vasıtasıyla boşaltım yaparlar. Kendi aralarında balıklar, iki yaşamlılar, sürüngenler, kuşlar ve memeliler olarak adlandırılırlar. Memeliler de gagalı memeliler, keseli memeliler ve plasentalı memeliler olarak ayrılabilirler.

Hayvanların her biri çok hücreli ökaryot canlılar olarak bilinirler. Hücreleri kloroplast ve hücre duvarı içermez. Heterotrof canlılardır ve büyük bir kısmı epitel, sinir, kas ve bağ gibi dokulara sahiptir.

Canlıların Ortak Özellikleri İle İlgili Video Anlatım

Canlıların Ortak Özellikleri Nelerdir konusuyla ilgili bilgilendirici videoyu da izleyebilirsiniz.

Canlıların Temel Bileşenleri Nelerdir?

Canlıların temel bileşenleri organik ve inorganik bileşiklerdir. Bu bileşikler kendi arasında çeşitli sınıflara ayrılmaktadır. İnorganik bileşikler canlıların kendi başlarına sentezleyemedikleri bileşiklerdir ve daima dışarıdan tedarik edilir. Bu bileşikler genelde hücre yapısına katılırlar ve enzim üretimine yardımcı olurlar. Organik bileşiklerin özellikleri ise şu maddelerle açıklanabilir:

  • Yapılarındaki temel element karbondur.
  • Hidrojen, oksijen, azot, fosfor ve kükürt gibi elementleri de içerebilirler.
  • Çok sayıda atomları vardır.
  • Yapı maddesi ve enerji kaynağı olarak kullanılabilirler.

Canlı özellikleri göz önüne alındığında hem organik hem de inorganik bileşikler epey önemlidir.

Torna nedir, çeşitleri nelerdir? Bilgilerini de inceleyebilirsiniz.

İnorganik Bileşikler Nelerdir?

İnorganik bileşikler şu şekilde sıralanabilir:

  • Mineraller: Canlılar bu bileşiklere az da olsa ihtiyaç duyarlar. Mineraller moleküllerin yapısına katılır, kan basıncının ayarlanmasını ayarlar, katalizör görevi üstlenebilir, kemik ve dişlerin dayanıklılığını sağlar.
  • Su: Temel maddelerden biri olarak kabul edilir. Su kaybı yaşanması hücrelerin sağlığı için büyük bir risktir. Hücre içi reaksiyonlar için su şarttır. Enzimler susuz ortamda çalışamazlar.
  • Asit: Yakıcı ve parçalayıcı olarak iş görürler. Tatları ekşi olur. Turnusol kağıdını kırmızıya çevirirler.
  • Baz: Temizlik amacıyla kullanılmaları epey sıktır. Suda çözünebilirler ve elektrik akımını epey iyi iletirler.
  • Tuz: Vücut sıvılarındaki pH değerini ve osmotik basıncı dengelerler. Günlük hayatta sıklıkla kullanılmaktadırlar.

Organik Bileşiklerler Nelerdir?

Organik bileşikler şu şekilde sıralanabilir:

  • Karbonhidratlar: Solunum reaksiyonlarında enerji verici olarak kullanılırlar. İçerdikleri şekere göre sınıflandırılmaktadır. Hücre içinde epey kolay bir şekilde sindirilebilirler.
  • Yağlar: Suda çözünmezler. Enerji verici olarak kullanılırlar. Karbonhidratlar ve proteinler bazen yağa dönüştürülerek bedende saklanabilirler. Vücudu soğuktan ve darbelerden korurlar.
  • Proteinler: Canlı yapısında bol miktarda bulunurlar. Hücrelerin temel yapısını oluştururlar. Enzim ve hormonların yapısına katılırlar. Kan kasılmasında epey etkilidirler. Kanın osmotik basıncını dengelerler.
  • Vitaminler: Dışarıdan hazır olarak alınırlar. Genelde bitkiler tarafından üretilirler. Sindirilemezler. Düzenli olarak alınmaları gerekir.

Vitamin Eksikliği Hangi Sorunlara Yol Açar?

Canlıların Ortak Özellikleri Nelerdir?

Vitamin eksikliği aşağıdaki sorunlara yol açar:

  • A vitamini eksikliği göz sağlığını olumsuz etkiler.
  • B vitamin eksikliği anemi ve beriberi gibi hastalıklara yol açar.
  • C vitamini eksikliği bağışık sisteminin zayıflamasına neden olur.
  • D vitamini eksikliği kemik sağlığını olumsuz olarak etkiler.
  • E vitamini eksikliği üreme sisteminde sorunlar çıkmasına neden olabilir.
  • K vitamini eksikliği de kanın pıhtılaşmasını geciktirir.

Bitkiler Alemi Nasıl Sınıflandırılır?

Bitkilerin sınıflandırılması şu şekilde yapılır:

  • Damarsız tohumsuz bitkiler: İletim demetleri bulunmaz. Çiçek ve tohum oluşumu söz konusu değildir. Karayosunları ve ciğer otları bu bitkilere mensuptur.
  • Damarlı tohumsuz bitkiler: İletim demetleri vardır. Tohum söz konusu olmadığı için çiçek de oluşmaz. Kök, gövde ve yaprakları vardır. Kibrit otları ve eğrelti otları bu bitkilere örnek olarak gösterilir.
  • Damarlı tohumlu bitkiler: İletim demetleri vardır. Kök, gövde, yaprak ve çiçek gibi uzuvları vardır. Açık tohumlu ve kapalı tohumlu olarak ikiye ayrılır. Kapalı tohumlu bitkiler de tek çenekli ve çift çenekli olarak sınıflandırılırlar.

Bitkiler Nasıl Hareket Eder?

Bitkilerin hareketleri şu şekildedir:

  • Tropizma: Yönelim olarak da adlandırılır. Uyaranın yönüne göre gelişmektedir. Bitkinin büyüyen ve uzayan kısımlarında gözlemlenir. Bitkiler bir uyarana doğru yada uyarandan uzağa doğru hareket edebilirler.
  • Salınım: Uyaranın yönünden bağımsızdır. Bazı kaynaklarda ırganım yada nasti olarak da bahsedilmektedir. Işık veya ısı değişimi etkisiyle çiçek açması ve küstüm otuna dokunulduğu vakit bitkinin yapraklarının kapanması bu harekete örnek olarak verilebilir.

Canlı özellikleri arasında bulunan hareket yeteneği söz konusu bitkiler olduğunda kafa karıştırmaktadır. Pek çok kişi bitkilerin hareket etmediğini düşünür ancak bu doğru değildir.

Pigment ile ilgili detayları da inceleyebilirsiniz.

Canlıların Ortak Özellikleri Nelerdir konusuyla ilgili yorumlarınızı ve sorularınızı bekliyoruz.

Kategori: