Pigment Nedir, Ne İşe Yarar? Özellikleri Nasıldır?

Pigment olmadan renk olması mümkün değildir. Gözümüzle gördüğümüz bütün renkler pigmentlerden dolayı ortaya çıkar. Pigment kısaca renkleri oluşturan moleküller, maddeler ya da tozlar olarak tanımlanabilir. Pigmentlerin kaynakları metal oksit, tuz ya da organik olabilir. İnorganik kaynaklı pigmentler de bulunur. Canlıların cilt rengi, saç rengi, göz rengi pigmentlerle ilgili bir durumdur. Eski çağlarda pigment üretimi için kilden ve topraktan faydalanılırdı. Modern dünyada ise artık pigmentlerin kimyasal süreçlerle elde edilmesi mümkün olmuştur. İnsandaki pigmentler vücut tarafından doğal olarak salgılanmaktadır. Pigmentler renk vermekle birlikte aynı zamanda kapatma yeteneği katar, dayanıklılığın artmasını sağlar.

Pigment Nedir konusuna kısaca değindik. Şimdi detaylara geçelim.

Halüsinasyon nedir? Bilgilerine de bakabilirsiniz.

Pigmentin Tarihi Nasıl Başlar?

Pigmentin tarihi tarih öncesi çağlara kadar uzanmaktadır. En eski pigmentler doğal minerallerdir. Eski çağlarda pigment olarak demir oksit ve okra kullanılırdı. Arkeologlar yaptıkları çalışmalar sonucu insanların estetik amaçlı pigmentler kullandıklarını respit etmiştir. Araştırmalar sayesinde yaklaşık 400 bin yaşında olduğu tahmin edilen boya öğütme makineleri ortaya çıkmıştır. Pigmentin siyah olması için insanlar eski çağlarda kömür tercih ediyordu. Sanat devriminde renk aralıkları günümüzde olduğu kadar çeşitli değildir.

Genellikle toprak ve mineral kaynaklı pigmentler tercih edilirdi. Biyolojik pigmentlerin de tercih edildiği olurdu. Bunun için yumuşakçalar, böcekler ve hayvansal atıklardan faydalanılırdı. Ne var ki bazı renklerin elde edilmesi neredeyse imkansızdı çünkü özellikle biyolojik yoldan pigment elde etmek yoğun emek ve zaman istiyordu.

Biyolojik Pigmentleri İlk Kimler Kullanmaya Başladı?

Biyolojik pigmentlerin kullanılması milattan önce 1200 yılına, Fenikelilere kadar uzanmaktadır. İlk biyolojik pigmentin bir salyangozdan elde edildiği bilinmektedir. Ortaya çıkan renk ise tyrian mor yani su moruydu. Kumaş boyası olarak o tarihlerde zambak moru kullanılıyordu. İstanbul’un fethedildiği 1453 senesine kadar hem Romalılar hem de Yunanlar kumaş boyası için bu pigmenti tercih etmişlerdir. Mavi rengin elde edilmesi için insanlar lapis lazuli adında yarı değerli bir taşı kullanmışlardır.

Ne var ki taşın kaynağının uzak olması renk kullanımının kısıtlanmasına yol açmıştır. Bu nedenle mavi zengin rengi olarak bilinir. Mavi renkli bir tablo ya da malzeme olduğu zaman insanların bunları satın alması için daha yüksek ücretler ödemesi gerekiyordu. Sanatçılar bu yarı değerli taşın pahalı ve uzakta yer almasından dolayı eserlerinde daha çok smalt ve azurit gibi minerallerden elde edilen pigmentleri kullanmaya başladılar.

Renk Pigmentlerinin Kullanımı Dünyaya Nasıl Yayıldı?

Renk pigmenti kullanımının dünyaya yayılması 16 yüzyılda  gerçekleşmiştir. İspanyol İmparatorluğu’nun bu dönemde dünyanın beş kıtasında da toprağı bulunuyordu. Bu durum Atlas Okyanusu’nun her iki yakasına da renk pigmentlerinin yayılmasıyla sonuçlandı. Orta ve Güney Amerika bölgesinde bu dönemlerde böcekten elde edilen kırmızı renkli be ismi carmine olan bir boyayı kullanıyordu. Bu boya Avrupa’da önemli bir konuma sahipti. Bu boya sanat eserlerinde, vücut boyası olarak, kumaşta ve diğer alanlarda kullanılmıştır.

Gümüşten sonra gelen en değerli madde carmine’di. Carmine ve mavi renk Avrupa’da çok uzun bir süre zenginliğin sembolü olarak görülmüştür. Pigment Nedir konusunu detaylıca incelemeye devam ediyoruz.

İlk Sentetik Pigment Nasıl Elde Edildi?

Sentetik pigment üretilmesi yanlışlıkla olmuştur. Sentetik pigmentlerin üretilmesinden önce insanlar doğal yollardan pigment üretiyorlardı. 1704 yılında yanlışlıkla Prusya mavisi adındaki renk üretilmiştir. Bu renk ilk üretilen sentetik renk olarak tarihe geçmiştir. Perkin leblebi olarak bilinen anilin moru, ilk sentetik ve organik kimyasal boyadır. Bu buya 18 yaşında bir kimyager olan William Henry Perkin tarafından üretilmiştir. 20 yüzyıldan sonra artık pigment üretimi büyük ölçüde sentetik şekilde yapılmaya başlanmıştır. Sentetik üretim yapılması, renk aralığının genişlemesini sağlamıştır. Pigment moleküllerinin hepsi, doğal ya da yapay fark etmeksizin, belli bir enerji ile harekete geçer. Rengin oluşması için mutlaka ışık olması gerekir.

Pigment İle İlgili Video Anlatım

Pigment Nedir konusuyla ilgili izleyebileceğiniz bilgilendirici bir video.

Pigmentlerin Özellikleri Nelerdir?

Pigment özellikleri arasında şunlar yer alır:

• Renk verme mukavemeti,
• Isı kararlılığı,
• Boyanması,
• Şeffaf ya da opak oluşu,
• Işınlara karşı dayanıklılığı,
• Toksitesi,
• Alkali ve asitlere karşı direnci pimentlerin üretiminde önemli özellikler kabul edilmektedir.

Pigmentler farklı çeşitte olabilir. Metal bazlı, organik ve biyolojik pigmentler bulunmaktadır. Türüne göre farklı renkler elde edilmektedir. Örneğin demir oksit pigmentlerden oksit kırmızı, kırmızı küre, Prusya mavisi ve sanguine gibi renkler elde edilmektedir. Türlerine göre elde edilen renklerden bazıları şu şekilde sıralanabilir:

• Biyolojik pigmentlerden gamboge, tyrian mor, gül çiçeği, alizarin,
• Kil toprağı pigmentlerinden sarı kurt, yanmış amber, ham amber, yanmış kahveregi,
• Karbon pigmentlerinden fildişi siyahı ve karbon siyahı,
• Titanyum pigmentlerinden titanyum sarısı, titanyum beji ve titanyum beyazı elde edilebilir.

Diş sızlaması nedir? Hakkında detaylar yazımızdadır.

Pigment Doku Nedir?

Pigment doku melanositler olarak da bilinir. Özellikle görme merkezinde yoğun olarak bulunurlar. Gözün retina kısmı ve iris kısmında bulunur. Deride ise daha az yoğun olarak lifli dokularda yer alır. Hayvanlar soğukkanlı ise derilerinde pigment doku nedeniyle yer yer koyuluklar bulunur. Hücre içinde pigmentler çekirdeğe yakın bulunur. DNA’nın güneş ışınlarından zarar görmemesi için onu korur.

Pigmentler Hakkında İlginç Bilgiler

Pigmentler hakkında bilgilerden bazıları şu şekilde sıralanabilir:

• Melanin pigmenti sentezlenmediği zaman albino adı verilen cilt hastalığı meydana gelir.
• Siyah derili insanların cildinde melanin ismi verilen renk pigmenti bulunur.
• Yapılan araştırmalar dünya genelinde pigment pazarının 30 milyar dolar civarında olduğunu ortaya koymuştur.
• Pigmentler günümüzde en çok boya, mürekkep, plastik ve seramik sektörlerinde kullanılmaktadır.
• Demir bakımından zengin olan topraklarda yer alan demir oksitler tarih öncesi dönemlerden bu yana sıkça kullanılmaktadır.
• Mango yapraklarından ve sığır idrarından mango sarısı rengi elde edilmiştir.
• İnci küpeli kız isimli tablonun sanatçısı ünlü ressam Hollandalı Johannes Vermeer, eseri için böcekten elde edilen varmian ve taştan elde edilen mavi rengini kullanmıştır.
• Cochineal isimli böcek kaktüslerin üzerinden asalak olarak yaşamını sürdürmektedir. Bu böcekten kırmızı rengi elde edilir. Renk ruj, allık, kola, sosis üretiminde kullanılmaktadır. Böcek kilosu 500 Euro civarında satılmaktadır.
• Metalik bir tuz ile çözünen pigmentler göl pigmenti olarak adlandırılırlar.
• Biyolojik pigment terimi, bütün renkli maddeler için kullanılabilir.
• Eğer bir canlının gözünde görme merkezinde renk pigmenti az olursa ya da hiç olmasa renk körlüğü adı verilen durum ortaya çıkar.

Ciltte Pigment Bozukluğu Nedir?

Ciltte pigment bozukluğu melanin isimli yapıdan kaynaklanmaktadır. Bazı durumlarda cilde rengini veren pigmentlerde sorun olur. Bu nedenle cildin bir bölgesi fazla miktarda melanin üreterek rengin koyulaşmasına yol açar. Bunun tam tersi durum da söz konusu olabilir. Clidin bir kısmında hiç melanin üretilmediği zaman cilt beyazlaşır. Bu iki durum da ciltte pigmentasyon bozukluğu olarak adlandırılır. Pigment burada insan derisinin rengi anlamında kullanılmıştır. Sağlıklı insanların ten rengi normaldir. Ancak hastalık durumlarında ten renginde farklılıklar olabilir. Yaralanma da cilt renginin normalden daha açık ya da daha koyu olmasına yol açabilir. Pigment renklerinin düzensiz olması durumu hiperpigmentasyon olarak adlandırılmaktadır. Ciltte melanin artışı olmuştur. Hamile olmak ya da güneş ışığına çok fazla maruz kalmak bu duruma neden olabilir.

Havale ne demek? Bilgilerini de inceleyebilirsiniz.

Pigment Nedir konusuyla ilgili yorumlarınızı ve sorularınızı bekliyoruz.