Günümüzde kullandığımız birçok makine programlama dili sayesinde çalışmaktadır. Teknolojinin gelişmesi ile birlikte programlama dilleri oldukça ilgi görmektedir. Özellikle liselerde, meslek liselerinde programlama bilgilerinin temelleri atılmaktadır. Ardından, üniversitelerde mühendislik bölümü ile temeller kuvvetlendirilmektedir. Sadece bilgisayar mühendisliğinde değil, birçok mühendislik bölümlerinde programlama – yazılım dilleri öğretilmektedir. Programlama dili öğrenmek isteyenler sadece okullarda değil; kurslardan, online kurslardan veya kitaplardan da kendilerini geliştirebilmektedir. Programlama dilleri son yıllarda oldukça türemiştir. İşte çağımızın önde gelen programlama dillerinden birkaçı:
İçindekiler
1. Python
Yazımızda bahsetmeden geçemeyeceğimiz, çağın öncülerinden birisi olmaya aday olan Python, nesne yönelimli bir programlama dilidir. Başlangıç eğitimlerinde sık sık kullanılan dil, öğrencilerin programlama mantığını kavramasında oldukça etkili ve önemlidir. Yüksek seviyeli bir dil olan Python, zor olmayan ve kolay kavranan mantığı ile kullanıcılar arasında oldukça popülerdir. 1991 yılında Guido van Rossum tarafından yazılan dil, birçok popüler uygulamanın yazılmasında kullanılmıştır. Bu popüler uygulamalar başlıca; Instagram, Youtube, Spotify, Reddit ve diğerlerine göre farklı bir tür olan Battlefield 2 (oyun).
Ayrıca etik hacker eğitimi hakkında yazımızı da inceleyebilirsiniz.
2. JAVA
Nesne yönelimli programlama dillerinin başında gelen JAVA, yine yüksek seviye bir programlama dilidir. Makinelerden, oyun geliştirmeye kadar birçok alanda kullanımı vardır. Android & IOS uygulama geliştirmede öncülerdendir. Günümüz popüler oyunlarından birisi olan Minecraft’ta JAVA ile kodlanmıştır ve güncelleme almaya devam etmektedir. Hepimizin kullandığı G-Mail uygulaması ve hatta Android başlı başına JAVA ile kodlanmıştır. Yazılım geliştirme alanlarında da tercih edilen JAVA, 1995 yılında James Gosling & Sun Microsystems tarafından kullanılmaya başlanmıştır.
3. C++
C dilinin alt dallarından birisi olan C++, C dili ile benzer kodlamaya sahiptir. Farklı olarak en öne çıkan taraflarından birisi nesne programlama yapabilme imkânı sunmasıdır. Kökeni çok eskilere dayanan dil, 1979 yılında Bell laboratuarlarında Bjarne Stroustrup tarafından geliştirilmeye başlanmıştır ve 1983 yılında ise C++ adını almıştır. Diğer dillere göre kullanımı biraz daha zor olan C++, yine yazılım geliştirmelerinde, işletim sistemi yazılımlarında ve arama motorlarının yazılımlarında kullanılmaktadır. Hepimizin bildiği Google, Yahoo, MySQL, Outlook gibi uygulamalar ve arama motorları yine C++ ile kodlanmıştır.
4. C
Programlama dillerinin atası sayılabilecek olan C dilinin kökenleri 1972’ye dayanmaktadır. AT & Bell laboratuarlarında Ken Thompson ve Dennis Ritchie tarafından B dilinden türetilerek üretilmiş bir dildir. Minimalist ve düşük seviyeli olan dil günümüzde pek tercih edilmemektedir. Kolay olmasından dolayı yine başlangıç seviyelerindeki öğrencilere programlamayı aşılamak için tercih edilmektedir. Donanımda, işletim sistemlerinde, yazılım geliştirmelerinde hâlâ tercih edilmektedir. Amazonkindle, Linux, OpenGL gibi uygulamaların yapımında kullanılan dildir.
5. JavaScript
Programlama dillerinde örnek ve rol model diyebileceğimiz JavaScript, dinamik bir dil yapısına sahiptir. 1995 yılında geliştirilen dil, günümüzde popüler uygulamalarda hâlâ kullanılmaktadır. Brencape Eich tarafından geliştirilmiştir. Düşük seviye zorluğu ile öğrenmesi kolaydır. Mesajlaşma uygulamalarında, Widgets oluşturmada kullanılmaktadır. Ayrıca analiz ve önyüz geliştirme tarafında da sıkça kullanılır. Paypal, Youtube gibi uygulamaların kaynak kodlarında yer almaktadır.
6. C#
Günümüzde hâlâ meslek liselerinde eğitimi verilmekte olan C# son birkaç yılda Python ile rekabettedir. En önde gelen ve birçok kullanım alanı bulunan dil, 2000 yılında Microsoft tarafından geliştirilmiştir. Kökeni sağlam olan C# hala geliştirmeler ve güncellemeler almaktadır. Nesne tabanlı sistemi ile birlikte sınıflar arasında geçişler yapabilmesinin sunduğu kolaylıkla beraber zorlu sistemlerde tercih edilmektedir. Özellikle Windows uygulamalarında tercih edilen dil, Unity gibi oyun geliştirme programlarında da kullanılır. Slackowerflow, Evernote ve Unity tabanlı bir çok oyunun kaynak kodları C# ile yazılmıştır.
7. Ruby
Bir programcının en yakın arkadaşı sloganıyla ortaya çıkan programlama dili, Python dili geliştiricilerinin birçoğunun bir önceki tercih ettiği ve programlama dilidir. Geçmişe nazaran kullanım alanları düşmüştür ve sektörde pek fazla yer edinmez. Ama hâlâ birçok kişinin ezberinde olan Ruby’nin kolay kullanımı ve kolay anlaşılabilirliği ile kullanıldığı da görülür. 1995 yılında Yukihiro Matz olarak bilinen kişi tarafından geliştirilmiştir. Masaüstü, Web uygulamaları ve geliştirmelerinde kullanılır. Twitter, Github, Justin TV gibi ağlarda kaynak kodu olarak tercih edildiği görülür.
Bilgisayar performans testi bilgilerine de bakabilirsiniz.
8. PHP
Özellikle Web’te kullanılan ve neredeyse Web’in üçte birini kapsayan PHP, web geliştiricilerinin ana duvarlarından birisidir. Sevenleri kadar sevmeyenleri ile de popüler olan dile hatta Stack Overflow’un kurucusu Jeff Atwood tarafından “PHP gerçek bir dil bile değil, sadece derme çatma bir kodlama yığını” denilmesi ile de bilinmektedir. Tüm bu olanlar bir tarafa, internet için üretilmiş betik programlama dili, 1995 yılında Rasmus Lerdorf tarafından geliştirilmiştir. WordPress eklentileri, Web geliştirmeleri, Database oluşturmalarında görülmektedir. Facebook, WordPress, Drupal gibi popüler uygulamalarda görülen PHP, Travian gibi oyunlarda da kullanılmaktadır.
9. OBJECTIVE-C
C’nin üzerine yazılmış bir başka dil olan OBJECTIVE-C, Apple şirketinde sıkça kullanılmaktadır. Öyle ki iOS ve MacOS OBJECTIVE-C tabanlıdır. 2007’de Apple tarafından geliştirilen programlama dili, Apple’in kendi işletim sistemlerini, kendilerinin geliştirmeleri ve rahatça değiştirme isteğinden dolayı doğmuştur ve günümüzde hala sıkça güncelleme almaktadır. Orta seviye zorluğu ve popülerliği bulunan dil Apple’in yanı sıra VLC Media Player gibi uygulamalar tarafından da kullanılmaktadır.
10. Bash / Shell
Kısaca tanıtımı yapılması gerekirse Bash, önceden yazılmış ve tasarlanmış bir komut listesini, otomatik olarak belirli günlerde ve saatlerde çalıştırıp, raporları işletim sistemi sunan bir programlama dilidir. Sık sık karşılaşılan durumlarda kullanıcı müdahalesine gerek kalmadan, otomatik işlemler yapılmasında kullanılır. Örnek vermek gerekirse seçilen dosyanın ve komut listesinin içerisinde bulunan dizinin her gün yedeği alınabilir veya bir gün önceki yedeği ile kıyaslayıp arasındaki farklılıkları kullanıcıya sunabilir.
11. SQL
Yapısal sorgu dili anlamına gelen SQL, veri tabanı yönetim sistemlerinde sıkça kullanılmaktadır. “esquel” olarak telaffuz edilen dil, sorgulama esnasında veriler üzerinde işlem yapma olanağı sağlamaktadır. Veritabanı işlemlerinde tercih edilen dil, veritabanlarına ulaşarak onlar üzerinde işlem yapmanıza olanak sağlamaktadır. Çoğu zaman başka dillerle beraber kullanılır. Bilgisayar programları veya büyük veri tiplerine sahip uygulamalar SQL ile rahatlıkla kontrol edilir ve veritabanı yönetimi sağlanabilir.
Merak edilen ücretsiz oyun indirme siteleri detaylarını da inceleyebilirsiniz.
12. CSS
Açılımının pek bilinmediği CSS’in açılımı “Cascading Style Sheets”dir. Adının içinde de geçen stil kelimesi ile sitelerdeki sınıf yapılarında tercih edilmektedir. Türkçe çevirisi “Basamak Stil Sayfaları” olan dil, web siteleri ve tarayıcı tabanlı uygulamaları tasarlamak için kullanılmaktadır. Stiller ile bir HTML sitesinin nasıl görüneceğini, rengini, yazı boyutunu, tipini vb. özelliklerini kontrol edebilirsiniz. Düzenlemesi kolaydır ve birçok sitede kullanıldığı görülür. Kod fazlalığı bulunmaz bu yüzden rahattır.
Programlama Dilleri hakkında Merak Edilenler
Programlama Dili Nedir?
Günümüzde kullanılan her uygulamanın “nasıl yapılıyor?” sorusuna verilen cevaptır. Programlama dilleri sadece bilgisayar ve telefonlarda değil, birçok iş makinelerinde, evde kullanılan çamaşır, bulaşık makinelerinde kullanılır.
Programlama Dili Nasıl Öğrenilir?
Son yıllarda oldukça yaygınlaşan eğitim setleri ile dünyanın her yerinde programlama dilleri öğretilmektedir ve kullanılmaktadır. Peki, nasıl öğrenilir? Kimi ilkokul kurumları programlama dilleri eğitimi vermeye başlamıştır. Meslek liselerinde ve mühendislik fakültelerinde eğitimi sıkça görülür. Kişiler kendi kendine de bu eğitimleri alabilir. Özel kurslardan, online kurslardan veya eğitim setlerinden öğrenebilirler.
Hangi Programlama Dilini Seçmeliyim?
Yazımızda bahsettiğimiz 12 adet programlama dillerini yanı sıra birçok programlama dili daha bulunmaktadır. Yönelmek istediğiniz alana ve programlama seviyenize göre bir dili seçerek o alan üzerine yoğunlaşmanız, bu süreci daha başarılı ve eğlenceli hâle getirecektir.