ABS Nedir? – ABS Fren Sistemi Nasıl Çalışır?

ABS nedir? Genellikle ABS veya bazen kaymayı önleyici fren sistemi ya da kilitlemeyi önleyici fren sistemi olarak ifade edilen ABS nedir? Sorusunun cevabı motorlu araçlarda tekerleklerin kilitlenmesinin önüne geçmeyi amaçlayan sistemdir. Bu sayede kaza riski azalır, arabanın takla atma riski büyük oranda düşer ve direksiyon hassasiyetinde herhangi bir bozulma olmaz aksine direksiyon hassasiyeti ABS olan araçlarda çok daha iyi durumdadır.

ABS’nin ilk ilkel formu, 1920’lerde Fransız öncü Gabriel Voisin tarafından geliştirilmiştir ve ilk olarak otomobillerde değil uçak sistemlerinde ve uçaklarda kullanılmıştır. Özellikle uçakların bu sistem sayesinde kaza yapmasının önüne büyük oranda geçilmiş, daha ağır yük taşıyan uçakların herhangi bir kaza durumu ile karşı karşıya kalması büyük ölçüde azaltılmıştır.

Bugün, kilitlenmeyi önleyici frenleme artık neredeyse tüm yeni otomobillerde ve motosikletlerde standart olarak kullanıma sunulur. Ancak Türkiye’de çok sayıda eski otomobil olmasından dolayı ABS sistemi hâlâ birçok araçta aktif olarak mevcut değildir. Ancak yeni satışa sunulan araçların birçoğunda ABS herhangi bir paket almaya gerek olmaksızın araçta otomatik olarak standart şekilde gelir.

Tipik bir kilitlenme önleyici fren sisteminin dört ana bileşeni mevcuttur ve bunlar:

• Hız sensörleri – Bu sensörler araçta motora bağlı olan tekerlerin ne kadar hızlı döndüğünü tespit eder. Örneğin araba 100/kmh hızında gidiyorsa araç bunu bilir ve panelde yazan hız otomatik olarak güncellenir. Aracın beyni sizin ne kadar hızlı gittiğinizi bilir.
• Valfler – Fren hattındaki valfler, üç farklı konum üstlenerek frenler üzerindeki basıncı sağlar, bloke eder ve serbest bırakarak kontrolü elde tutar.
• Pompalar – Bu pompalar hidrolik sıvıyla doludur ve sürücünün talebine göre belirli noktalara basınç uygular.
• Kontrolörler – Elektronik kontrol ünitesi (ECU), ABS’nin beynidir ve frenleri pompalayıp pompalamayacağını tespit etmek için sürücen ve araçtan gelen verileri direkt olarak değerlendirir.

Kilitlenmeyi Önleyici Fren Sistemi Nasıl ABS Nasıl Çalışır?

ABS sistemi otomobil veya motosikletin frenlerine ne zaman basınç uygulanacağını bilir ve bu sistem tarafından otomatik olarak tespit edilir. ABS sistemi kullanıcı tarafından manuel uygulanması durumunda zaten bir anlamı kalmazdı ve bu nedenle otomatik olarak uygulanıyor. Bazı araçlarda ABS sistemi farklı olabilir ve tüm tekerlerin kilitlenmesini engellemek yerine sadece arka tekerlerin kilitlenmesini engelleyici görev görür.

ABS, saniyede 100 kez frenlere basınç pompalar ve bu bir insanın yapamayacağı kadar güçlü bir eylemdir. Bu, tekerleklerin kaymasını engelleyicidir ve sürücünün olası direksiyon sertleşmesini engelleyerek aynı zamanda manevra kabiliyetini büyük oranda arttırır. ABS çalışma prensibi tek aşamalı değildir, birden fazla çalışma aşaması vardır ve toplam 3 aşamada çalışır, bunlar:

1. Fren pedalına bastığınız ilk hamle ABS’nin çalışmaya başlaması için ilk adımdır.
2. Tekerlek sensörleri yoldan veya takipten savrulmayı veya ‘kilitlenmeyi’ otomatik olarak saniyelik kontroller sonucunda tespit eder.
3. ABS frenleri pompalar ve ABS sistemi bu sayede kendisini çalıştırmış olur.

ABS Gerçekten Etkili Ve Güvenli Mi?

Ulusal Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA) tarafından 11 yıllık ABD’de yapılan araştırmaya göre ABS sistemi sayesinde otomobillerde kaza oranlarının ölümcül olanlar için %6 ila %8 arasında azaldığı, motosiklet için ise %37’ye varan oranda ölümlü kazaların azalmasında etkili bir sistem olduğu tespit edilmiştir.

Bu da ABS’nin ne kadar güvenilir ve önemli olduğunun birer kanıtıdır. %1 bile olsa maliyet açısından bakılmayarak araçlara ABS sisteminin konması zaten gerekli önlem olacaktır. Bu durumda tüm araçlarda standart olarak ABS’nin gelmesi hem kamu güvenliği, hem de ekonomik olarak daha fazla masrafların engellenmesi ile sürücülere-yolculara gelecek zararların engellemek açısından çok önemlidir.

ABS Aracın Daha Hızlı Durmasına Yardımcı Mı?

ABS’nin temel amacı aracın daha hızlı durması olmamasına rağmen yapılan çalışmalarda ABS olmayan araçlara oranla ABS olan araçların daha kısa fren mesafesi olduğu ve haliyle sürüklenme ve durma hızına etkisinin olduğu tespit edilmiştir.

Olumsuz Hava Şartlarında ABS Ne Kadar Etkili?

ABS, bitüm ve beton gibi tipik yol yüzeylerinde kullanıldığında çarpma riskini büyük oranda azaltır. Özellikle buzlu, yağlı ve karlı beton ve betona benzer zemimlerde sürücüler ABS yerine kendi sürüş tekniklerine dikkat etmeli ve ABS sistemi yerine kendi manuel fren pompalama adımlarında dikkatli olmalıdır.

Rüzgarlı Havalarda ABS İşe Yarar Mı?

Özellikle kamyonlar başta olmak üzere ABS sisteminin güçlü fırtınalar durumunda araçların yolda çizgiden çıkmaması için yardımcı olduğu bilinmektedir. Her ne kadar günümüz modern otomobillerinde özellikle de rüzgara ve fırtınalara dayanıklı ağırlıklar ve uygun tonajlar kullanılsa bile ABS bu konuda da oldukça önem taşır.

‘ABS’ Lambası Yanıyor Ne Yapılmalı?

Aracın kontrol panelinde ABS ışığı yanıyor diye hemen endişe kapılmayın. Frenleriniz yine de çalışacak. Frene bastığınız zaman aracınız yavaşlayacak ve durmaya başlayacak. Ancak ABS ışığının yanıyor olması kontrol gerektiren ve servise gitmeniz gerektiğini belirten önemli bir işaret olmaktadır.

İlk olarak hidrolik seviyesi kontrol edilmeli ve ardından gerekirse servisten yardım alınmalıdır.

ABS Nedir Konusu Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

ABD konusu hakkında en fazla sorulan sorular arasında şunlar yer almaktadır:

ABS açılımı

Anti Blok sistem) ABS’nin açılımıdır.

Abs ne demek?

ABS, araçların fren sistemleri ile ilgili olarak önemli bir sistemdir. Kilitlemeyi önleyici fren sistemi olarak bilinir.

ABS ne demek ingilizce

The anti-lock braking system (ABS) ABS’nin İngilizce yazılışıdır.