İnsanlar bebekliklerinde belirli reflekslere sahiplerdir. Yaşları ilerledikçe daha fazla refleksleri gelişir ve tehditleri daha iyi algılarlar. Bugün bir sobaya bilerek elinizi değdirir misiniz? Aklı başında bir insan asla değdirmez. Refleksler zaten sizin sobaya elinizi bilmeyerek bile değdirmenizi engellemek üzere gelişmektedir. Yaşlandıkça azalmasına rağmen bu konuda da soru işaretleri mevcuttur.
Herkes, her zaman için belirli bir tehdit algılandığında örneğin gözüne doğru hızlı bir cisim gelmeye başladığında hemen gözünü kapatırlar. Refleksler neden var? Hepsi bizi korumak için oldukları gibi biz onları istesek bile vücudumuzdan atmamız mümkün olmaz. Ancak belirli bir süre sürekli olarak elini sobaya değdiren bir insan sıcak bir yere elini bilerek değdirmek istediğinde refleksleri onu engellemez ve bir insan sıcak bir yere elini değdirebilir.
Refleksler olmasaydı bugün yaşamıyor olabilirdik
Sabah kalktınız ve bir anda diz kapağınızı bir masaya vurdunuz, hemen dizinizi geri çekersiniz. Derin Tendon Refleksi olarak adlandırılan bu durum herhangi bir sert cisimle diz kapaklarınıza vurduğunuz veya farklı şekilde diz kapaklarınıza baskı uyguladığınız durumlarda bile görülebilir. Derin Tendon Refleksi bazı merkezi sinir sistemi hastalıklarında (ALS, MS vb…) kendiliğinden ortadan kalkabilir. Veya omurilik felçlilerinde diz kapaklarında his olmadığı için bu refleks kaybedilir.
Refleksler sayesinde insanlar herhangi bir tehdit edici unsurdan korkar ve hemen vücutlarını anında geri çekerler. Bir uçurumun kenarına geldiğiniz zaman aşağıya kendinizi atıp atmamanızı engelleyen refleks yoktur ancak korku nedeniyle kendinizi uçurumdan atmaktan vazgeçebilirsiniz.
Ayaklarınızın rahat bir şekilde üzerinde durabilmenizin sebebi patella refleksi adı verilen reflekstir. Normalde siz bu refleksi görmez ve adını bile belki bugüne kadar duymamış olabilirsiniz, ama ayakta kalmanızı sağlayan önemli bir reflekstir.
Refleksler Yaşla Birlikte Azalır Mı?
Evet, insanların karar verme konusunda becerileri bile yaşla birlikte azalır. Örneğin bir insan 20 yaşındaki kadar rahat ve iyi araba süremeyebilir. Veya 20 yaşındaki hızlı hareket etme ve bu sayede kendini koruma durumunu 50 yaşında sağlayamayabilir.
Reflekslerde benzer olarak bir şekilde yaşla beraber azalmaya ve bu sebeple daha fazla insanın kendisini koruması gerektiğine işaret eden sinyallerdir. Bir yaşlı insan elini sobanın üzerine değdirdiğinde kaç yaşında olursa olsun acı hisseder ve hemen elini geri çeker ancak 20 yaşındaki genç birisi ile 60 yaşındaki birisinin bu refleksi aynı saniyeler içerisinde gerçekleştirmesi ne yazık ki mümkün olmamaktadır.