Hedonizm Nedir?

Hedonizm haz odaklı bir yaşam felsefesinin benimsenmesi olarak kabul edilebilir. Kişiler bilinçli yada bilinçsiz olarak bu yaşam stilini benimseyebilirler. Günümüzde hedonist tanımı genelde keyfine düşkün ve rahat insanlar için kullanılır ancak bu kavram aslında felsefe tarihinde karşılığı bulunan bir kavramdır. Bir çeşit akım olarak değerlendirebilir ve yerli kaynaklarda hazcılık olarak da kendine yer bulabilir. Hazzın mutlak anlamda iyi olduğunu savunan bu öğreti kişilerin tüm yaşam düzenlerini haz üzerine kurmaları gerektiğini ve bu sayede bu kişilerin mutlu bir yaşama erişeceklerini söyler. Öğretiye göre aslında her insan temelde kendini mutlu eden kararlar almaya meyleder. Kişiyi mutlu eden şey haz olduğuna göre hayatın merkezine de haz oturtulmalıdır.

Hat sanatı nedir? Bilgilerini de inceleyebilirsiniz.

Hedonizm Öğretisi Kime Aittir?

Hedonizmi ortaya atan kişi Sokrates’in öğrencilerinden olan Aristippos’tur. Aristippos kurduğu Kirene Okulundaki öğrencilerine bu öğretiyi aşılamaya çalışmıştır. Hayatın haz aldıkça güzel olduğu mantığına dayanan bu öğreti bir insanın erişebileceği en yüksek mertebenin o kişilerin hayattan maksimum oranda haz aldığı mertebe olduğunu söyler. Bu nedenle her insan hayatını bu mantık üzerine kurmalıdır. İnsanların tüm eylemleri onlara haz veren durumlar üzerine kurulmalıdır. Kişiler haz peşinde koşmalı ve hayat içindeki tercihlerini daima hazza yönelik şekilde yapmalıdır. Aksi için çabalamak bu öğretiye göre insanlık dışıdır. Her insan mutlu ve keyifli bir hayat yaşamak ister ve bunun yolu her daim hazdan geçer. Yunanca’da haz anlamına gelen hedone kelimesinden türeyen bu felsefi düşünce hazzın mutlak anlamda iyi olduğunu öne sürer.

Hedonizmin Kökeni Nereye Dayanır?

Hedonizmin geldiği yer aslında etik alanındaki çalışmalar ve düşünürlerdir. Etik günümüzde felsefenin çalışma alanlarından biri olara kabul edilir. İnsanların gösterdiği davranışların dayandığı ilkeleri irdeleyen bu çalışma alanı çeşitli teorileri ortaya koymuştur. Batı felsefesinin ilk temsilcilerinden biri sayılan Sokrates’in öğrencilerinden biri tarafından ortaya sürülen hedonizm ise etik alanında ortaya atılan ilk düşüncelerden biri olarak kabul edilir. İnsanlar nasıl davranmalı? Hangi durumda nasıl adımlar atılmalı? Hayatın amacı nedir? Etiğin o dönem için kapsadığı sorular bazıları bunlardır. O yüzden pek çok düşünür böylesi sorulara yanıt vermek adına çeşitli fikirler ortaya atmıştır. Yaşamın sadece o andan ibaret olduğunu temel alan bu düşünceye göre kişilerin her daim haz odaklı olması anormal bir durum değildir.

Şahmeran hikayesi hakkında bilgilere de bakabilirsiniz.

Epikürcüler Kimdir?

Epikürcüler şimdiye odaklanmayı doğru bulan düşünürlerdir. Kişilerin ana odaklanmasını salık veren bu düşünürler belli ölçüye dek hedonizmi savunurlar. Bu kişiler hedonizme ufak dokunuşlar yaparak bu felsefi düşünceye çeşitli nüanslar katmışlardır. Bu kişilere göre işin sonunda acı çekmek varsa şu an hazza odaklanmak yada haz odaklı kararlar almak doğru değildir. Bu kişiler hazzı iki sınıfa ayırırlar. Acıyla birlikte gelen yada sonunda bariz bir biçimde acı getirecek hazlar onlar için dinamik hazdır. Acıdan muaf olan hazlar ise pasiftir. Epikür’ün izinden gidenler sadece pasif hazzı desteklerler. Bunun dışında haz odaklı kararlar almaya karşı çıkarlar.

Hedonistlerin Özellikleri Nelerdir?

Hedonistlerin ortak özellikleri şunlardır:

• Haz odaklıdırlar ve hazza engel olan etmenleri yok etmeye meyillidirler.
• Hazla çatışan kutsal değerleri yok sayarlar.
• Bu kişilere göre insan en değerli varlıktır ve yaşam sadece içinde bulunulan andan ibarettir.
• Haz için her şey feda edilebilir.
• Tembelliği benimserler. Zengin ve başarılı olmak için çalışmak onlara göre aptallıktır.
• Zor işlerden kaçarlar.
• Kurallar ve yasaklar onlar için yoktur. Kuralın kaynağı ne olursa olsun bu kaynaklar kale alınmaz. Etik, ahlak ve din gibi kavramların kendilerine engel olmasına izin vermezler.
• Ölüm hep ertelenen bir düşüncedir. Yaşam odaklı bir öğreti olduğu için ölüm hakkında neredeyse hiç kafa yorulmaz ve buna gerek de görülmez. Ölüm hazzın sonu olduğu için üzerine düşünülmesi gereken bir kavram değildir.
• Hazzın bir parçası olan cinsellik temel aktivitelerinden biridir. Karşı cins olmak kaydıyla herkesle cinsel ilişkiye girilebilir.
• Aile kavramını reddederler. Ailevi ilişkiler ve çocukların sorumluluğunu üstlenmezler.
• Kişiler şahsi menfaatlerini her zaman korumalıdırlar.

Üstte bahsi geçen maddeler Antik Yunanistan’da var olan hedonistler için geçerlidir. Günümüzde hazcılık tepeden tırnağa kabul gören bir öğreti olmadığı için o zamanlarki hedonistlerin özelliklerini bilmek yeterli olacaktır.

Hedonizm Kötü Müdür?

Hedonizm tartışmaları geçmişte sıklıkla filozoflar arasında kendine yer bulmuştur ve bu konuda bir fikir birliği yoktur. Hedonizmi kötü bulan kişiler hedonistleri seks bağımlısı ve obur kişiler olarak değerlendirirler. Hedonistlerin cinsellik ve yemekle direkt bir ilişkileri olduğu doğrudur. Bu kişilerin bolca seks yaptığı ve yemek yediği de bilinen bir gerçektir. Hedonizmi tamamen kötü bir şey olarak kabul eden kişiler genelde Roma imparatorlarını örnek gösterirler. Bu imparatorlar sırf zevk uğruna pek çok şeyi feda edebilecek bencil insanlar olarak kabul edilirler. Bu tespitler belli ölçüye dek doğrudur lakin hedonizm tamamen kötücül bir şey olarak da değerlendirilemez.

Rektum nedir? Merak ediyorsanız yazımızdan inceleyebilirsiniz.

İyi Hedonizm Örneği Nedir?

İyi hedonizme örnek olarak şu hikaye verilebilir: Zengin bir adam bir gün yolda yürürken üstü başı dağınık bir kadın görür. Kadın adama gelip durumunun çok kötü olduğunu ve çocuklarının evde aç beklediğini söyler. Adamdan belli bir meblağ para ister ve adamda bu parayı ona verir. Birkaç gün sonra adamın bir arkadaşı adamla bu kadın hakkında konuşur. Kadın insanları kandırarak paralarını alan bir insandır. Arkadaşı adamın kandırıldığını ona söyler. Adam ise memnun bir ifadeyle “İyi bari, kadının çocukları hasta değilmiş”. der.

Hedonizm geçmişle ve gelecekle neredeyse hiç ilgilenmez. Hedonistler o an içerisinde iyiyi ve güzeli görmeye meyilli kişilerdir. Diğer insanlara karşı kin gütmezler ve onlardan nefret etmezler. O saniye içerisinde onlara haz verecek ne varsa ona odaklanırlar. Üstteki hikayede bu nedenden ötürü adam kandırılmış olmasına değil sağlık durumu iyi olan çocuklara odaklanır.

Ünlü Hedonistler Kimdir?

Hedonist filozoflar şöyle sıralanabilir:

• Aristippos
• Epikuros
• Hendy Sidgwick
• S. Mill
• John Locke
• David Hume
• Thomas Hobbes
• Jeremy Bentham

Bu kişilerin pek çoğu hedonizmin doğuş dönemlerindeki haz merkezli yaşamı tam manasıyla desteklemeseler bile mutluluk ve hazzın birbiriyle doğru orantılı olduğunu kabul etmiş kişilerdir. Hedonizmin felsefik boyutu hala tartışmala açıktır. Konu üzerine fikir beyan eden filozoflar bulunmaktadır.

Günümüzde Hedonizm Ne Durumdadır?

Hedonizmin günümüzde karşılığı teoriden çok pratik hayatta gözlemlenir. Haz ve mutluluk üzerine dönen tartışmalar eski popülerliğini yitirse bile insanın içindeki haz eğilimi hala kendini belli etmektedir. Tüketim kültürü, kapitalizm ve bol seçeneğin kendini belli ettiği bu çağda pek çok kişi birçok ürüne ve deneyime çok kolay ve ucuz bir şekilde ulaşır. Kişiler kendi sosyoekonomik durumlarına göre hazcılık felsefesi kapsamında değerlendirilebilecek davranışları alışkanlık edinebilirler. Kolay ulaşılan şekerli ve yağlı gıdalarla hazza erişmek mümkündür. İletişimin giderek kolaylaşmasıyla birlikte kişiler hiç olmadığı kadar hızlı bir biçimde bir partner bulabilirler. Bu kişiler kendilerini hedonist olarak tanımlamazlar. Zaten böyle bir duruma gerek de yoktur. Epey insani bir içgüdüden beslenen hedonizm muhtemelen her daim insanlık üzerinde belli ölçüye dek etki sahibi olacaktır.

Sedasyon nedir? Hakkında detaylar yazımızdadır.