Atalet tabiri, TDK sözlüğünde ve halk dilinde tembellik ve eylemsizlik olarak tabir edilmektedir. İşsiz kalma, hareket etmeme ve uyuşukluk anlamındaki atalet, tembellik ve diğer nitelikleri de içerisinde barındıran bir kavramdır. Tam olarak tembellik şeklinde nitelendirilmeyen atalet, birçok etken sonucu ortaya çıkabilir. Tembellik şeklindeki yanlış tanım, atalet kavramının kapsam ve özelliklerini göz ardı etmektedir. Kelime anlamı olarak eylemsizlik olarak nitelendirilen atalet, herhangi bir fiil için birden çok sebep üstüne direnç sağlama ve direnme durumu olarak nitelendirilmektedir. Atalet Nedir sorusunun detaylı cevabını aşağıda bulabilirsiniz.

Atalet Kelime Anlamı Nedir?

Atalet Nedir?

Atalet kelime manası, eylemsizlik hali olarak nitelendirilmektedir. Herhangi bir hareket karşısında, birbirinden farklı birçok sebebe bağlı olarak eylem direnci gösterilmektedir. Depresyon hali, isteksizlik, bitkinlik, halsizlik ya da isteksizlik gibi birçok duygunun bir arada bulunması durumunda, eylemsizlik meydana gelmektedir. Birbirinden farklı durumların bir arada yaşanması sonucunda, psikolojik kanser meydana gelmekte ve atalet sendromu oluşmaktadır.

Psikolojik kanser olarak nitelendirilen atalet sendromu, yavaşça başlayarak, fiziki ve ruhani bütün hareket mekanizmasını ele geçirmektedir. Psikolojik sendrom olarak nitelendirilen atalet, aynı zamanda fizik kavramı olarak kullanılmaktadır.Tembellik oluşumunun en belirgin özellikleri, sosyal faaliyetlere karşı isteksizlik, keyifsizlik, bezmişlik, bahane uydurma ya da ertelemecilik olarak sıralanmıştır. Atalet Nedir sorusunun farklı bir cevabı daha var. Eylemsizlik kavramının ikinci kullanım alanı olan fiziki yönünde, cisimlerin harekete karşı direnç göstermesi şeklinde tanım yapılmaktadır.

Valf nedir? Bilgilerini de inceleyebilirsiniz.

Fizikte Atalet Kavramı

Eylemsizlik kavramı olarak nitelendirilen atalet kavramı, cisimlerin harekete karşı direnç göstermesi şeklinde tabir edilmektedir. Bir cisme etki eden toplam kuvvetin sıfır olması, duran bir cismin durmaya devam etmesini, hareket edene bir cismin ise hareketini sürdürmesini sağlamaktadır. Mevcut konumundaki bir cisme sıfır değerde etki uygulandığında, eylemsizlik yani atalet kavramıyla karşılaşılacaktır. Cisimlerin mevcuttaki durumuna herhangi bir etki yapılmaması durumunda, cisimler hareket etmeye ya da durmaya devam edecektir. Duran cismin durmaya devam etmesi ya da hareket eden bir cismin hareketini sürdürmesi, atalet kavramının tanımı niteliğindedir. Fizik yasalarının dikte edilmesi sonucu ortaya çıkan atalet yani eylemsizlik hali, masaya dökülen suyun aynı yöne doğru akmasıyla örneklendirilebilir.

Cisimlerin Hız Değiştirmeye Karşı Direnci

Cisimlerin hıza karşı direnci, atalet oluşumunu tetiklemektedir. Market arabası örnek alındığında, market arabasının itilmeye başlanmasıyla, elle tutulan bölgedeki atomlar, alışveriş arabasına kuvvet uygulamaktadır. Uygulanan kuvvet sonucunda, araba tekerlekleri ve yer arasında sürtünme kuvveti etkileşime girer. Tekerleklerin yerdeki sürtünme kuvvetini yenmesi durumunda, arabanın ileri geri hareketi sağlanacaktır. Arabanın belli bir süre itilip serbest bırakılması durumunda, araba bir süre gider ve kendiliğinden durur. Yerdeki sürtünme kuvvetinin durmaya etki ettiği söylense de sürtünme olmadığında da cismin eylemsizlik ilkesi sebebiyle, arabanın kendiliğinden duracağı belirtilmektedir. Çevresel etkiler sonucu kendiliğinden duran ve eylemsizlik gösteren cisimler, serbest ortamda sonsuza kadar devam etmek isteyecektir. Herhangi bir engel ya da etkinin olmadığı bir ortam olmadığından, cisimler bir süre sonra kendiliğinden duracaktır.

Atalet İle İlgili Video Anlatım

Atalet Nedir konusuyla ilgili önerdiğimiz videoyu izleyebilirsiniz.

Cisimlerin Hareket Direnci

Cisimlerin durma direnci, atalet yani eylemsizlik kuralının devreye girmesini etkilemektedir. Cisimlerin hareket etmeye karşı gösterdiği direnci atalet olarak nitelendirilirken, hareket sonunda durması da eylemsizlik ilkesine mal edilmektedir. Sağduyuların yüzeyselliği sebebiyle, bir nokta atlanmaktadır. Su şişesinden su içmek istendiğinde, şişe ele alınmakta ve ağza doğru hareket ettirilmektedir. Duyularla algılanan kısımda, su şişesine baskı uygulandığı için suyun ağza doğru aktığı düşünülmektedir. Ancak birkaç milisaniyelik inceleme yapıldığında, su şişesine kasların baskı uygulamasının ardından, birkaç milisaniyeliğine şişenin ve duyun hareketsiz kaldığı gözlemlenmektedir. Cisimlerin hareket direncine örnek olan bu olay, ataletin tüm cisimlerde etkili olduğunu göstermektedir. Ataletin cisimler üzerindeki etkisinin sebebi, cismin hareket etmesi için gerekli olan ağırlığın yenilmesi ve bu ağırlığa ulaşılacak seviyeye gelinmesidir. Ağırlığı az olan cisimlerde, bu kural birkaç milisaniyeliğine etkin olurken, kütlesi ve hacmi büyük olan cisimlerde daha etkin şekilde kendini belli etmektedir. Cisimlerin sabit durduğu noktadan hareket etmesi için karşılaşılan isteksizlik, atalet yani eylemsizlik olarak adlandırılmaktadır.

Kütlenin Atalete Etkisi

Kütlenin eylemsizlik etkisi, cisim kütlesinin atalet miktarına göre belirlenmesinden ibarettir. Sağduyu yanılgısı sebebiyle, cisimlerdeki atalet etkisi algılanamaz. Tüm olayları yüzeysel şekilde algılayan insan beyni, cisimlerin hareketsizlik isteğini kütleye bağlamaktadır. Ancak eylemsizlik etkisi, tüm cisimlerde bulunsa da cisimlerin harekete gitme meyli bulunmaktadır. Bu paradoksun oluşumu, kütleye bağlanmaktadır. Harekete zorlanan cisimler, bulundukları ortamın yoğunluğuna göre atalet oranına sahip olacaktır. Deniz altında yumruk atmanın, hava ortamında yumruk atmaktan daha zor olması, atalet kuralına kanıt niteliğindedir. Kütlenin atalete etkisi, cisimlerin kütlesine ve bulundukları ortamın yoğunluğuna göre değişiklik gösterir.

Origami nedir? Hakkında ayrıntılar yazımızdadır.

Psikolojik Atalet Nedir?

Psikolojik atalet oluşumu, birbirinden farklı psikolojik etkenin bir araya gelmesiyle kendini göstermektedir. Psikolojik atalet sonrasında, kişilerde depresif ruh hali kendini göstermektedir. Fizyolojik atalet sendromu ise bedendeki hareket yavaşlığını temsil etmektedir. Psikolojik ve fizyolojik tembellik, bedeni ve ruhu etkilemesi bakımında ikiye ayrılır. Fizyolojik atalet sendromuna maruz kalanlar, hareket etmek istememekte ve tüm işlerini ertelemektedir. Masa başı çalışma sisteminin en belirgin hastalığı olan atalet sendromunda, psikolojik ve fizyolojik yönleri birbiriyle bağlantılı şekilde ilerlemiştir. Psikolojik ya da fizyolojik atalet oluşumu sonrasında, ikinci atalet türünün oluşumu tetiklenmektedir.

Atalet Nedir konusuna detaylıca değindik. Şimdi de tetikleyen durumlara göz atalım.

Ataleti Tetikleyen Durumlar Nelerdir?

Atalet Nedir?

Atalet sebepleri, maddi ya da ruhani olarak iki ayrı kategoriye ayrılmaktadır. Atalet sendromunu tetikleyen durumların başında, parasızlık, amaçsızlık, mükemmeliyetçilik ya da duygu düşünce değişimleri yer almaktadır. Atalet oluşumunu tetikleyen faktörler, aşağıda ele alınmıştır:

  • Parasızlık sebebiyle, belirli amaçlarını gerçekleştiremeyen kişilerde atalet oluşmaktadır. Ataletin en büyük tetikçisi olan maddi imkansızlıklar sonrası, kişilerde bunalım ve umutsuzluk duyguları açığa çıkmaktadır. Olumsuzluklar sonrasında, kişiler kendi kendini sabote etmektedir. Tüm olumsuz duyguların bir araya gelmesiyle, kişilerde atalet belirtileri görülmektedir.
  • Mükemmeliyetçi kişiler, yaptıkları hiçbir işi beğenmez ve kendi kendini sabote eder. Kendini kötüleyen kişiler, olumsuzluklar sonucunda atalet sendromuyla karşılaşmaktadır.
  • Sürekli olumsuz duygu ve düşüncelere kapılmak, atalet oluşumunu tetiklemektedir. Yapısında olumsuz düşünme yatkınlığı olan bireylerde, kendi kendini sabote etme ve atalet yatkınlığı görülmektedir.

Olumsuz Duygu ve Düşüncelerin Atalete Etkisi

Duygu durumu, atalet oluşumunda tetikleyici etkiye sahiptir. Sürekli olumsuz düşüncelerin etkisinde kalma ve kendi kendini demorolize etme, tembellik oluşumunda tetikleyici niteliktedir. Mizacı olumsuz düşünmeye yatkın olan kişiler, atalet sendromu yaşamaya adaydır. Pasif direniş sebebiyle, istemediği şeyleri yapmak zorunda kalan kişilerde de eylemsizlik oluşumuyla karşılaşılmaktadır.

Öğrenilmiş Çaresizlikle Atalet Oluşumu

Öğrenişmiş çaresizlik durumu, atalet oluşumunun tetikleyicisi olarak nitelendirilir. Belli bir hedef doğrultusunda mücadele eden ve sürekli başarısızlıkla karşılaşan kişiler, öğrenilmiş çaresizlik sendromuyla karşı karşıya kalır. Öğrenilmiş çaresizlik sonrası, tüm başarısızlıklarda olumsuzluğa düşülür ve kendi kendini demorolize etmeye yatkınlık oluşur. Öğrenilmiş çaresizlik problemi, atalet sendromunu tetikleyen başlıca unsurlar arasındadır. Öğrenilmiş çaresizlik yaşayanlar, fiziki ve ruhani olarak hiçbir şey yapmak istemez.

Öncelik Belirlemenin Atalet Sendromuna Etkisi

Öncelik belirleme problemi, atalet oluşumunu tetikleyen başlıca unsurlar arasındadır. Bireylerin kendilerine yükledikleri işler, potansiyelin üzerinde olması sebebiyle sürekli tekrarlanan başarısızlıkla karşılaşılır. Görev sıralamasında ve öncelik belirlemede sorun yaşanması durumunda, kişiler strese yönelir ve atalet sendromuyla karşılaşılır.

Ayrıca cüzzam nedir? Bilgilerini inceleyebilirsiniz.

Atalet Nedir başlıklı içeriğimizle ilgili yorumlarınızı bekliyoruz!




Kategori: